La sinistraj loĝlernejoj, kie mortis pli ol 6000 indiĝenaj infanoj en Kanado, estis parto de plano por kultura genocidio.
De 1863 ĝis 1998, pli ol 150,000 indiĝenaj infanoj estis apartigitaj de siaj familioj kaj kondukitaj al ŝtataj loĝlernejoj en Kanado. Ĉi tiuj registaraj lernejoj, kaj plejparte funkciigitaj de la katolika eklezio, estis parto de la politiko asimili indiĝenajn infanojn. Neplenaĝuloj ne rajtis paroli sian lingvon aŭ praktiki sian kulturon kaj multaj estis mistraktitaj kaj misuzitaj.
Nun, la terura malkovro de la restaĵoj de 215 infanoj, kiuj estis studentoj en unu el tiuj loĝlernejoj, la Kamloops Indian Residential School, denove enfokusigis la misuzojn faritajn en ĉi tiuj institucioj.
“Kultura genocido”
Kristanaj eklezioj estis esencaj en la fondo kaj funkciado de ĉi tiuj specoj de lernejoj. La Katolika Eklezio, precipe, respondecis pri funkciigado de ĝis 70% de la 130 loĝlernejoj, laŭ la Indiĝena Loĝlerneja Pluvivantoj-Asocio. La infanoj estis devigitaj forlasi siajn gepatrajn lingvojn, paroli la anglan aŭ la francan, kaj konvertiĝi al kristanismo.
Joseph Maud estis unu el tiuj infanoj. En 1966, en la aĝo de kvin, li eniris la loĝlernejon Pine Creek en Manitobo. Studentoj estis atendataj paroli la anglan aŭ la francan, sed Maud nur parolis sian denaskan Oĝibvon. Se studentoj parolis sian propran lingvon, iliaj oreloj estis tiritaj kaj iliaj buŝoj lavitaj per sapo, Maud diris al BBC en 2015, kiam raporto de la Komisiono por Vero kaj Repaciĝo (TRC) estis publikigita.
“Sed la plej granda doloro estis disigita de miaj gepatroj, kuzoj kaj onkloj kaj onklinoj,” Maud diris al la BBC.
La raporto priskribis la politikon gvidatan de registaro kiel “kulturan genocidon”.
“Ĉi tiuj rimedoj estis parto de kohera politiko por elimini indiĝenojn kiel apartajn popolojn kaj asimili ilin en la kanadan ĉeftendencon kontraŭ sia volo,” la resumo de la raporto legas.
“La kanada registaro sekvis ĉi tiun politikon de kultura genocido ĉar ĝi volis forĵeti siajn leĝajn kaj financajn devojn al indiĝenaj homoj kaj akiri kontrolon de iliaj teroj kaj rimedoj.”
Malbonaj kondiĉoj kaj misuzo
La raporto ankaŭ detaligis radikalajn malsukcesojn en la prizorgado kaj sekureco de ĉi tiuj infanoj, kun la kunkulpeco de la Eklezio kaj la registaro. La studentoj ofte loĝis en malbone konstruitaj, malbone hejtitaj kaj nesanigaj konstruaĵoj, laŭ la raporto. Al multaj mankis aliro al edukita medicina personaro.
Kun la laboro de la CVR, oni kalkulis, ke ĉirkaŭ 6.000 infanoj mortis dum internulejoj. Iliaj korpoj malofte revenis hejmen kaj multaj estis entombigitaj en sennomaj tomboj.
La Projekto Mankantaj Infanoj dokumentas la mortojn kaj tombolokojn de infanoj kaj ĝis nun pli ol 4 100 infanoj estis identigitaj. Sed multaj pli suferis emocian, fizikan kaj seksan misuzon.
Maud diris al BBC en 2015, ke ŝi devas surgenuiĝi sur la konkreta planko de la kapelo, ĉar la monaĥinoj diris al ŝi, ke “nur tiel Dio aŭskultas vin.” “Mi ploris, kiam mi surgenuiĝis, kaj mi pensis, ‘Kiam ĉi tio finiĝos? Iu helpos min.’
Li memoris, ke kiam li malsekigis la liton, la monaĥino estro de sia dormoĉambro frotis sian vizaĝon per ŝia propra urino. “Ĝi estis tre degradanta, humiliga. Ĉar mi dormis en dormoĉambro kun 40 aliaj infanoj,” li diris.
En 2008, la kanada registaro formale pardonpetis pro la sistemo.
La trovaĵo en la lernejo Kamloops
La lernejo Kamloops, kiu funkciis inter 1890 kaj 1969, estis la plej granda el ĉi tiu speco de lernejo, konata kiel la Lerneja Sistemo pri Indiĝenaj Loĝejoj.
Sub katolika administrado, ĝi havis eĉ 500 studentojn kiam ĝi atingis la pinton en la 1950-aj jaroj. La malkovro fine de la pasinta majo de la restaĵoj de almenaŭ 215 indiĝenaj infanoj en amastombo en ĉi tiu lernejo vekis indignon en la tuta lando.
Ĉefministro Justin Trudeau nomis la trovon “dolora rememorigilo” pri “honta ĉapitro en la historio de nia lando.” Trudeau ankaŭ instigis la katolikan eklezion “respondeci” pri ĝia rolo en indiĝenaj loĝlernejoj.
La centra registaro transprenis la administradon de la lernejo en 1969, uzante ĝin kiel loĝejon por lokaj studentoj ĝis 1978, kiam ĝi estis fermita.
“Ni bezonas havi la veron antaŭ ol paroli pri justeco, resanigo kaj repaciĝo,” diris Trudeau.
