Diru NE al Kribrado

Kribrado (en medicino) signifas serĉi malsanon ĉe multaj homoj, kiuj ne montras simptomojn.

La plej polemika kaj poluita kazo, politike kaj ideologie, estas la ekzameno de mama kancero per periodaj mamografioj. Sciencaj pruvoj estas delonge sufiĉe solidaj por forlasi ĉi tiun praktikon, sed tion kontraŭas, pro kulturaj kialoj, la profesiuloj (epidemiologoj, administraj oficialuloj, radiologoj) unuflanke kaj politikistoj, kiuj timas kverelon kun la feminismo, kaj fine la virinoj mem, kiuj emocie konvinkiĝas, ke mamografioj helpos ilin vivi pli longe. 

Sed la evidentecoj estas tiaj, kiaj ili estas. El ĉiuj mil virinoj, kiuj fariĝas regulajn mamografiojn post la aĝo de kvindek, kvar mortos pro mama kancero dum la venonta jardeko; dum el ĉiuj mil virinoj ne ekzamenitaj, kvin mortos pro ĉi tiu malsano. Sur la lipoj de koncernatoj ĉi tio reprezentas ne malpli ol 20-procentan redukton de morta mama kancero (alia ekzemplo de alfa-korupteco). Kio ne estas dirita estas, ke por eviti unu morton pro mama kancero necesis fari mamografion jare ĉe mil virinoj dum dek jaroj, do dek mil mamografioj. Se la ekzameno plilongiĝos ĝis sepdek jaroj, almenaŭ 20 procentoj de virinoj iam donos falsan pozitivon kaj estos invititaj al nova mamografio se ne al biopsio, kun la respondaj adversaj efikoj rilate al angoro, forestaj laboroj, doloro kaj malnecesaj intervenoj.

Alia interesa informo estas, ke post dek jaroj da sekvado, la nombro de mortoj pro iu ajn kaŭzo inter la loĝantaro ekzamenita per mamografio estas identa al tiu de neekzamenitaj pacientoj, kiel estas la kazo de kancero de kojlo kaj prostato. Dume, virinoj surmetas rozkolorajn ĉemizojn kaj kuras kontraŭ mama kancero postulante pli da medicina atento kaj pli da esplorado, kiam fakte ili devas pli bone informiĝi kaj kion la socio devas fari por ili estas antaŭenigi la patrineco, kuraĝigi egaleco, helpu ĉesi fumi, kaj honoru sulkojn anstataŭ halti menopaŭzon kun rejunaj hormonoj. Kaj ĉi tio ne estas verkita de virŝovisto kun heteropatriarka kulturo sed de D-rino Ana Porroche-Escudero, solventa esploristino kun sidejo en Lancaster, en bonega afiŝo afiŝita en la retejo NoGracias. 

Vidi pli:

https://www.nogracias.org

https://www.nature.com/articles/528322a

5 Comments

  1. « Kribrado (en medicino) signifas serĉi malsanon ĉe multaj homoj, kiuj ne montras simptomojn. »
    Ĉu vere? Sur kiu vortaro aŭ terminaro vi baziĝas por aserti tion? Mi ne sukcesis trovi ian specifan uzon de la leksemo ‘kribr-’ en medicino. Fakte, nur la kastilia — kaj ĝiaj imitantoj el la kataluna terminologi-centro Termcat — uzas en medicino la terminon ‘cribado’ kun la signifo de la angla ‘screening’, la franca ‘dépistage’ aŭ la portugala ‘rastreio’.

Leave a Comment

Retpoŝtadreso ne estos publikigita. Devigaj kampoj estas markitaj *